ANA ARI
ARI AİLESİNİ TEŞKİL EDEN BİREYLER
Bir arı ailesinde 3 çeşit arı vardır.
1- Ana arı
2- İşçi arılar
3- Erkek arılar1-ANA ARI
Bir kovanda yalnız bir tane bulunur.Diğer arılara nazaran boyu daha uzun ,rengi daha parlak
zarif ve endamlıdır.Kovandaki bütün arılar bunun petek gözlerine bıraktığı yumurtalardan meydana
gelir.Ömrü 5 senedir.Ü yaşına kadar daha çok yumurta yapar ve aileyi daha kuvvetli ve sağlıklı bulundurur.Arılar ana arı öldüğü,yahut da arı ailesi oğul vereceği zaman, ya da ana arı yaşlandığı,
sakatlandığı zamanlarda ,petek gözlerindeki genç işçi arı kurtçuklarını ,kursaklarında hazırladıkları
arı sütünü 5 gün devamlı verirler ve ana yapacak,yetiştirecekleri petek hücresini genişletip uzatarak
ana memesi şekline dönüştürürler.İşte bu ana memesinden 15'inci günde ana arı çıkar doğar ki ;
3 günü petek hücresinde yumurta halindedir. 5 gün sütle beslendiğinde yine özel hücresinde kurtçuk halinde,kalan 7 günde ağzı kapatılmış hücrede kanatlı bir böceğe dönüşüm devresindedir.Böylece
doğup hayata gözlerini açan ana arı kovandaki diğer arıların içine karışarak,kendisi gibi doğacak
yeni bir ana arı memesi var mı diye araştırma yapar.Var ise kendisine rakip olacak bu gibi ana arı
adaylarını daha memeden çıkmadan bile öldürmeye çalışır.Ailenin durumuna ve geleceğine göre
kovanda her işi yüklenin işçi arıları ,ananın ,bu hareketini bazen duruma göre firenler veya ona
yardımcı olur.3-5 gün ,bazen havalar müsaade etmez ise bir hafta on gün sonra ana arı kovan yerini belleme,sonradanda çiftleşme uçuşuna çıkar.Erkek arılardan biri veya bir kaçı ile dışarıda gök
yüzünde çiftleşirler.Bu sihirli zifaf uçuşundan sonra kovana döner.4-4 gün sonrada yumurtlamaya
başlar .Ve ömrü yumurtlamakla geçer.Ana arının inesi vardır.Fakat insanı sokmaz .İğnesini kendi
rakibi olan ana arıları öldürmekte kullanırlar.
2-İŞÇİ ARILAR
Kovanda en küçük ve en kalabalık olan arılardır.Bir kovanda 5-80 bin adet arı bulunur.Ana arının
petekteki küçük gözlere bıraktığı yumurtalardan tavuk civcivi gibi 21 günde çıkar.Kovandaki tüm
işleri gören ve bal yapan bu arılardır.Petek gözünden çıkarak doğan işçi arılar ,,sırasıyla şu işleri
yaparlar. İlk işleri kendilerinden sonra çıkacak yavrulara kuluçkalık yapmaktır.Daha sonra yeni
çıkan yavruları beslerler.Sonra ana arıyı besler yumurtlamasını sağlarlar.Ananın yumurta koyacağı
petek gözlerini temizler,cilalar.Mum salgılayıp petek yaparlar.Daha sonraları da kovanın havalandırılması,uçma deliği arkasında savunmada görev alırlar.Bütün bu işler işçi arının kovan içi görevleridir. Ve 15-20 gün sürer.Bu 15-20 günlük iç işler süresinden sonra kovan yerini belleme
uçuşlarına daha sonrada su,çiçek tozu ve bal özü taşırlar.Bunlarda işçi arının dış işleridir ki bunun
süresi de 20-35 gündür. Böylece işçi arının bahar,yaz aylarındaki ömrü 50-60 günü geçmez .İşçi
arıların bu kadar kısa ömürlü olmalarının nedeni mütemadiyen çalışmalarıdır.Kış aylarına girince
dışarı da çalışmayıp kovanda uyuşuk halde kaldıklarından bahara kadar 3-5 ay yaşayabilirler.İşçi
arıların iğnesi vardır.ve insanı insafsızca sokan bunlardır.
3-ERKEK ARILAR
Bunlar bir kovanda 50-300 tane bulunur.İlkbahar ve yazda ana arının petekteki iri gözlere bıraktığı yumurtalardan 24 gün de çıkarlar.İşçi arılardan daha iri ve daha koyu renktedirler.Uçuşları gürültülüdür.Kovan içinde hiçbir görevleri yoktur.Uçar,dolaşır,döner,kovanda işçi arıların bin bir
emekle yaptığı balı yerler.İşçilerin çalışmasını,kovana giriş çıkışlarını da güçleştirirler.Tek görevleri içlerinden birkaç adedinin,çiftleşmek üzere havaya çıkan bakire ana arıya kocalık yapmasıdır.Bu
görevi yerine getirince de fazla yorgunluktan hemen ölürler.Çevrede bal özü kaynaklarının azaldığı
yaz ayların da işçi arılar bunların kovandan dışarı atarlar.Yaz sonlarında kovanların önünde görülen
arı ölüleri bunlardır.Böylece ömürleri birkaç ayı geçmez .Halk arasında bunlara su taşıyıcı anlamına
gelen saka arı deseler de ,doğru değildir.Yaradılışları su taşımaya müsait değildir.Erkek arıların
iğnesi yoktur.Sinek gibi yakalanabilirler.
ARILARIN ÇOĞALMASI
Şubat ayından itibaren ana arı kovanda petek gözlerine birer birer yumurtlamaya başlar.Bu yumurtalar
. Bu yumurtalar üç gün sonra çatlar,kurtçuklar çıkar,bu kurtçukları işçi arılar 5-6 gün beslerler.Besleme bitince yavruların üzerini kahve renkte bir sırla kapatırlar.Bu kapalı yavru gözlerinden l2-14 günde arılar
çıkar. Arılar baharın dışarı çıkıp bolca bal özü ve çiçek tozu derledikçe ana arıyı daha çok beslerler.
Ana arı da kovanın kuvvetine göre bir günde bir gündü 300-3000 yumurta bırakır.Böylece büyük bal
toplama aylarına kadar kovandaki arı sayısı 40-50 bini bulur.
DEVRELER ANA ARI İÇİ ARI ERKEK ARI
GÜN GÜN GÜN
Yumurta halinde 3 3 3
Kurtçuk Halinde 5 5 6
Sırlanmış Halde 7 12 14
Petekten çıkış 15.gün 21.gün 24.gün
BAL ARISININ DIŞ YAPISI
Arılar hayvanlar aleminin en zengin olan böcekler sınıfının zar kanatlılar takımındandır.
Zar kanatlıların özelliği,içinde enine ve boyuna damarcıklar bulunan ve sayısı 2 çift yani
4 adet,zar gibi ince saydam kanatlılardır.Karınca ve eşek arıları da bu olup hepside sosyal
düzene sahiptirler.Arıların bütün vücudu kalınca bir katmanla örtülü olup her tarafı sık
tüylerle kaplıdır.Bir arının dış yapısı incelendiği zaman Baş,Göğüs ve karın gibi üç bölümden
meydana geldiği görülür.
1-Baş
Arının başında antenleri,gözleri ve ağzı vardır.
a-ANTENLER
1.Çift 2 tane olup başın tam ortasındadır.Eklemlidirler.Bu eklemler işçi arılarda ve ana da l2.,erkek
arıda l3 .boğumludur.Bunlar arının duymak.koklamak.ve uzaklığı tahmin etmesinde kullanıldığı
hassas tüylerle örtülüdür.Bu tüylerin arasına dağılmış,çok önce zarlarla örtülü delikçikler
sayesinde,gece karanlığında bile petekleri örüp onlara en üstün geometrik biçimi verebilirler.
b-GÖZLER
Başın üst kısmında üç tane nokta göz vardır.Bunlar arının yakından görmesini sağlar.Birde başın iki
yanında petek gözü adı verilen ,altıgenlerden meydana gelmiş,işçi arılarda 5000,erkek arılarda ise
7000 adet olan gözler vardır.Bu gözlerle arı çok uzaklardaki cisimleri 60 defa büyütülmüş olarak
görürler.
c-ARININ AĞIZ YAPISI
Ağzının en ilginç parçası ,yaklaşık 80 boğumdan meydana gelmiş dillerdir.Ortasında
çok küçük tüylerle kaplı derince bir kanal olup arılar besin maddelerini bu kanal yolu ile emer.Asıl
ve yardımcı çeneler,bal peteğini meydana getirdiği balmumunu ezip yoğurmak,çiçeklerin ercik
başlıklarını açmak,kovanı temizlemek ve düşmanının zararsız hale getirmek için kullanılır.Çenesi
eşek arısındaki gibi tırtıllı olmayıp düz olduğundan üzüm ve meyvelerin kabuklarını zedeleyemez .
Tarıma zarar vermez.Eşek arılarının açıp deldiği yerlerden gerekirse tatlı sıvıyı emer.Ağızda ayrıca
bezler olup bunların salgısı ile arı kurtçuklarını ve anıyı besleyen arı sütünü yapar.Nektarı bala
dönüştürür. Ön,orta ve göğüs olarak üç parçadan teşekkül eder.Her parçada bir çift ayakolup
2-Arının Göğsü
6.ayaklıdır.Öndeki bacaklarını ,dilini ve antenlerini temizlemek,orta bacaklarını ,
yere dayamak ve arka bacaklarını ise,çiçek tozu ve propolis depolamakta kullanır.
Arının 4 kanadı da göğüs bölümünde yer almıştır.Kanatları çok güçlü olup , bunlarında
üzeri tüylerle kaplıdır.Ön kanatları uçuş yapmaya .arka kanatları da uçuşta yön vermeye
yarar.Kanatlarını saniyede 500 defa hareket ettirebilirler.
İnce bir boğumla göğüsün arkasında yer alıp 9 boğumludur.Bu dokuz halkadan işçi
3-Arının Karnı
ve ana arıda6. erkek arıda da 7.görülür.İşçi arıların karınlarının son dört halkasında
balmumum üretmeye yarayan mum keseleri bulunur.Ana ve İşçi arının son halkasında
ise zehir kesesine bağlı olarak iğneleri yer alır.Erkek arılarda bu iğne kesesi yoktur.
BAL ARISININ İÇ YAPISI
1- Solunum Sistemi
2- Dolaşım Sistemi
3- Sindirim Sistemi
a-Yemek borusu
b-Kursak
c-mide
d- Malpighi boncukları (Böbrek işini gören)
e-Rektum
4- Salgı Sistemi
a-Balmumu üreten bezler
b-Koku bezi
c-Arı sütü bezleri
d-Zehir salgı bezleri
5- Sinir Sistemi
a-Dokunma
b-Duyma
c-Görme
d-Koku
e-Tat alma
6- Kas Sistemi
İNSANI SOKAN ARI HANGİSİDİR
Erkek arını iğnesi yoktur.Ana arının iğnesi vardır.Fakat yaradılış itibariyle insanı sokabilecek